فرنوش آباء| این روزها کنش‌ها و واکنش‌های مختلفی درباره روش نوسازی ناوگان هوایی ایران وجود دارد. عده‌ای آن را از طریق برجامممکن می‌دانند و برخی معتقدند که باید از طریق دور زدن تحریم‌ها این اتفاق بیافتد، وزیر راه و شهرسازی می‌گوید که ایران به دنبال رفعتحریم‌ها و استفاده از تکنولوژی روز دنیاست.
نوسازی ناوگان هوایی ایران که به اعتقاد کارشناسان دلیل بسیاری از معضلات و مشکلات در این صنعت بوده، همواره طی سال‌ها ودولت‌های گذشته در دستور کار مسئولان قرار داشته است. اما در حال حاضر و با روی کار آمدن دولت سیزدهم نظرات مختلفی در اینزمینه مطرح شده است.
حمید بهبهانی، وزیر سابق راه و ترابری در دولت‌های نهم و دهم– پیش از این در این باره گفته بود: در شرایط کنونی کشور به هواپیماهایخوب و نو نیاز دارد و بهترین کاری که وزیر آینده می‌تواند در این زمینه انجام دهد این است که هواپیماهای مورد نیاز را بخرد و نوسازیناوگان هوایی را در دستور کار قرار دهد.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه در شرایطی که تحریم‌ها اجازه نداد هواپیماهای جدید بیشتری در دولت گذشته وارد کشور شود، وزیرراه و شهرسازی چگونه می‌تواند با وجود ادامه داشتن تحریم‌ها این کار را انجام دهد؟ گفت: برداشته شدن تحریم‌های ظالمانه یک اصلمهم است اما اگر این اتفاق هم رخ نداد، راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد و راه‌هایی هست که من در زمان وزراتم تا نیمه راهآن را رفتم اما دیگر فرصت نداشتم.
وزیر پیشین راه با اشاره به اینکه رستم قاسمی می‌تواند از دور زدن تحریم‌ها و راه‌های مختلف آن برای واردات هواپیماهای نو استفادهکند، گفت: این کار جگر می‌خواهد، جرأت می‌خواهد که در وزیر پیشنهادی وجود دارد و هم اکنون نوسازی ناوگان هوایی به ۲۰۰ فروندهواپیمای نو و باکیفیت نیاز دارد.
این اظهارات در شرایطی مطرح شد که داوود کشاورزیان – مدیرعامل اسبق شرکت هواپیمایی جهموری اسلامی ایران (هما) – ضمناشاره به این نکته که دولت یازدهم با خرید هواپیماهای ATR در قالب برجام، فرصت سوزی کرد، معتقد است که روش‌های مالی بسیاریدر دنیا برای خرید هواپیما وجود دارد که فشار زیادی به شرکت‌های هواپیمایی وارد نمی شود اما در ایران با شرایط کنونی چنینامکاناتی برای ایرلاین‌ها فراهم نیست و تنها منبع مالی که وجود دارد این است که ایرلاین‌های داخلی می توانند حدود ۱۰ میلیون دلار پولبدهند تا هواپیمای ۱۵ ساله خریداری کنند. البته اگر تحریم‌ها برداشته شود روابط بین بانکی‌مان درست شود و اجازه دهیم شرکت هاییکه تامین مالی می‌کنند، آنقدر روش‌های تامین مالی متعدد وجود دارد که ایرلاین‌های داخلی می‌توانند هواپیما نو و دست دوم خریداریکنند.
وی تاکید کرد: شرط آن احیای برجام و پذیرش FATF است در غیر این صورت کشورهای دوست ما هم نمی‌توانند با ما در شرایط تحریمکار کنند. اگر بهتر بخواهیم این ادعا را ثابت کنیم می‌توانیم به چین به عنوان یکی از قدرتمندترین کشورها از نظر اقتصادی و عراق بهعنوان نزدیک‌ترین کشور به ایران اشاره کنیم که در شرایط تحریم نمی‌توانند با ایران همکاری کنند. عراق حتی پول برقی که از ما می‌گیردرا نمی‌تواند پرداخت کند.
در شرایطی که راه‌ها و پیشنهادات متعددی به رستم قاسمی برای نوسازی، خرید و واردات هواپیماهای جدید داده می‌شود، به نظرمی‌رسد که وزیر چندان تمایلی به دور زدن تحریم‌ها و استفاده از این روش برای رسیدن به یکی از اهداف برنامه‌ی خود یعنی نوسازیناوگان هوایی ندارد.
چرا که او در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره اینکه نوسازی ناوگان هوایی را از طریق برجام و برداشته شدن تحریم‌ها دنبال خواهدکرد یا دور زدن آن؟ اظهار کرد: در حوزه هوایی و دیگر بخش ها جمهوری اسلامی ایران به دنبال رفع تحریم ها و استفاده از تکنولوژیروز خواهد بود. هر کسی بتواند با ساز و کاری مناسب صنعت هوایی ایران را تقویت کند از آن استقبال می کنیم.
وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره اینکه در صورت به نتیجه رسیدن برجام قرارداد با شرکت‌های بوئینگ و ایرباس را احیاء خواهد کردیا خیر اینگونه توضیح داد: این مسئله چندان مشخص نیست و نمی توان پیش بینی درباره آن کرد. چرا که باید ببینیم که برجام به کجاخواهد رسید؟
نوسازی ناوگان هوایی کشور در چنین شرایطی که به گفته کارشناسان این صنعت، ایران حداقل به ۲۰۰ فروند هواپیمای جدید درتایپ‌های مختلف نیاز دارد و اگر برجام به نتیجه برسد و تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان برداشته شود، می‌توان از روش‌های مختلفتامین مالی برای آن استفاده کرد. روش‌هایی که وزیر راه هم در برنامه‌های خود به آن اشاره کرده است.
