همزمان با رشد جهانی فناوری‌های سبز و تمرکز کشورها بر کاهش آلایندگی، ایران نیز در سال‌های اخیرتلاش‌هایی برای ورود به عرصه حمل و نقل برقی آغاز کرده است.
به گزارش پایگاه خبری خودروهای تجاری (سیونا)، اگرچه سیاست گذاران بارها از لزوم توسعه خودروهای برقیسخن گفته‌اند؛ اما واقعیت بازار و زیرساخت‌های موجود نشان می‌دهد مسیر پیش رو، چالش‌های فراوانی دارد.
گام‌های ابتدایی دولت برای توسعه حمل‌ونقل پاک
در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۳، وزارت صمت بر اجرایطرح‌هایی در راستای واردات خودروهای برقی اقتصادی تاکیدکرد. در این میان، خبرهایی مبنی بر تلاش برای واردات خودروهای برقی با قیمت زیر ۱۰ هزار یورو منتشر شد. در کنار آن، برخی شرکت‌های خودروساز داخلی نیز از آغاز مراحلتحقیق و توسعه خودروهای تمام برقی خبر داده‌اند.
سند توسعه حمل و نقل برقی نیز که توسط شورای عالی انرژیدر دست تدوین است، سهم ۱۰ درصدی خودروهای برقی از ناوگان کشور تا سال ۱۴۱۰ را هدف گذاری کرده است؛ هدفی که با توجه به شرایط فعلی، بلندپروازانه به نظر می‌رسد.
چالش‌های پیش‌ِرو؛ زیرساخت، قیمت، زنجیره تامین
یکی از موانع جدی تحقق حمل و نقل برقی، ضعف زیرساخت‌های شارژ عمومی در سطح شهرها و جاده‌هاست. تعداد ایستگاه‌های شارژ در کشور همچنان محدود است و استانداردسازی تجهیزات، تخصیص زمین و تامین برق پایدار، هنوز حل نشده باقی مانده‌اند.
از سوی دیگر، هزینه تمام شده خودروهای برقی، چه در قالب واردات و چه در تولید داخل، با توان خرید اکثریت جامعه فاصله دارد. نبود نظام جامع حمایتی، تسهیلات مالی و مشوق‌های مصرف کننده از دیگر عواملی است که توسعه اینبازار را با تاخیر مواجه کرده است.
یادآوری تجربه‌های ناتمام گذشته
سابقه ورود خودروهای برقی به ایران به چندین پروژه نیمه‌تمام باز می‌گردد. از واردات محدود خودروهای BYD در پروژه تاکسی‌های برقی گرفته تا رونمایی از نمونه‌های مفهومی توسط خودروسازان داخلی، هیچ یک تاکنون به تولید انبوه و عرضه پایدار منجر نشده‌اند. این تجربه‌ها، لزوم نگاه واقع بینانه‌تر به مسیر آینده را بیش از پیش نشان می‌دهد.
مقایسه منطقه‌ای؛ ایران کجای مسیر ایستاده؟
کشورهایی مانند ترکیه، امارات و عربستان سعودی در سال‌هایاخیر با سرمایه گذاری‌های جدی، توانسته‌اند مسیر خود را در بازار خودروهای برقی تثبیت کنند. ترکیه با خودروی ملیTOGG وارد مرحله صادرات شده و زیرساخت‌های شارژ را به‌سرعت گسترش داده است. ایران در مقایسه با این کشورها، هنوز در ابتدای مسیر ایستاده و به نظر می‌رسد نیازمنداراده‌ای قوی‌تر در اجرا و برنامه ریزی دقیق‌تر است.
نتیجه‌گیری: فرصت هست، اما زمان محدود است
در مجموع، هرچند حرکت به سمت خودروهای برقی در ایرانآغاز شده، اما در صورت نبود سرمایه گذاری موثر، هماهنگیبین نهادی و نگاه راهبردی، این مسیر با کندی ادامه خواهد یافت. توسعه خودروهای برقی صرفا یک پروژه صنعتینیست، بلکه بخشی از یک تحول در سبک زندگی، انرژی و سیاست گذاری شهری است. آینده این مسیر، به میزانجدیت در اجرای گام‌های عملی وابسته است.
گزارش: آزاده باقری
