تابستان‌های گذشته اگر گذرتان به یکی از مراکز تعویض پلاک افتاده باشد، احتمالاً با صف‌های طولانی، ساعت‌ها انتظار زیر آفتاب و ازدحام خودروها روبه‌رو می‌شدید.
به گزارش پایگاه خبری خودروهای تجاری (سیونا)، اما حالا، در تیر و مرداد ۱۴۰۴، اوضاع کاملاً متفاوت است. مراکز تعویض پلاک در بیشتر نقاط کشور به‌طور بی‌سابقه‌ای خلوت شده‌اند؛ آن‌قدر که برخی مراجعان می‌گویند “مثل این است که کرونا برگشته باشد، ولی بدون کرونا!”
رکود بازار خودرو، خلوتی مراکز
علت اصلی این خلوتی، چیزی نیست جز رکود سنگین بازار خرید و فروش خودرو. وقتی معامله‌ای انجام نمی‌شود، نیازی هم به تعویض پلاک نیست. در ماه‌های گذشته، به‌ویژه تیر و مرداد، کاهش شدید حجم معاملات در بازار خودرو باعث شده تقاضا برای خدماتی مثل نقل‌وانتقال سند، فک پلاک، یا پلاک‌گذاری خودروهای جدید به شدت پایین بیاید.
برخی کارکنان مراکز نیز به این موضوع اشاره می‌کنند. یکی از کارشناسان مرکز تعویض پلاک خاوران می‌گوید:
«تا همین پارسال، وقت گرفتن برای تعویض پلاک باید از چند روز قبل برنامه‌ریزی می‌کردی. الان بعضی روزها، حتی ظهر هم نوبت خالی داریم.»
وقت خالی در سامانه، بدون استرس
سامانه نوبت‌دهی اینترنتی مراکز تعویض پلاک، که تا یکی دو سال پیش همیشه پر بود و گرفتن وقت آزاد برای روزهای نزدیک کار دشواری به حساب می‌آمد، حالا در اغلب مراکز بزرگ و پرمراجعه مثل میثم (تهرانپارس)، اتحاد (تهران جنوب غرب)، خاوران، و حتی کرج و تبریز، وقت‌های خالی زیادی دارد. مردم می‌توانند با خیال راحت حتی صبح همان روز برای ظهر نوبت بگیرند.
در بازدیدهای میدانی از چند مرکز نیز این موضوع مشهود بود. نه صف خودروهای آماده ورود دیده می‌شد، نه ازدحام در بخش کارشناسی فنی یا بانک. برخی غرفه‌ها حتی نیمه‌تعطیل بودند و کارمندان با موبایل در دست، بی‌کار نشسته بودند.
خودروسازها هم بی‌رمق
یکی دیگر از دلایل کاهش حجم پلاک‌گذاری، افت عرضه خودروهای نو از سوی خودروسازان است. برخلاف اوایل دهه ۱۴۰۰ که تحویل‌های کارخانه‌ها به‌صورت انبوه انجام می‌شد و صدها دستگاه خودرو در روز وارد فرآیند پلاک‌گذاری می‌شدند، حالا تعداد آن‌ها کاهش یافته و از تب‌وتاب سابق خبری نیست.
همچنین، کاهش تعداد متقاضیان در طرح‌های فروش فوری، به معنی کم شدن خودروهایی‌ست که نیاز به پلاک جدید دارند. در واقع، تولید کم شده، تحویل کمتر شده و در نتیجه، پلاک جدید هم کمتر صادر می‌شود.
حاشیه‌ها و نگاه مردم
این وضعیت البته برای بعضی مراجعان خوشایند است. بسیاری از مردم می‌گویند که بعد از سال‌ها، بالاخره فرآیند تعویض پلاک بدون استرس، بدون صف و در زمانی کمتر از یک ساعت انجام می‌شود. برخی هم معتقدند که سامانه نوبت‌دهی بالاخره جواب داده، اما عده‌ای دیگر می‌گویند که این خلوتی نه حاصل بهبود سیستم، بلکه نتیجه رکود بازار است.
در یکی از مراکز، جوانی که برای فک پلاک آمده بود، با خنده گفت:
«من فک پلاک رو گذاشته بودم برای یه روز خلوت. نمی‌دونستم که کلاً همه روزا خلوت شده!»
پایان گزارش؛ علامتی از یک زنجیره معیوب
در نگاه کلان، خلوتی مراکز تعویض پلاک یک نشانه هشداردهنده است. نه به این معنا که مردم خوشحال‌اند که راحت‌تر کارشان انجام می‌شود، بلکه به این معنا که یک حلقه مهم از زنجیره خرید و فروش خودرو، تقریباً از کار افتاده است.
رکود در بازار خودرو، کاهش فروش، افت توان خرید مردم، بلاتکلیفی درباره آینده قیمت‌ها و ترس از ضرر؛ همه این‌ها باعث شده‌اند مراکزی که زمانی قلب تپنده نقل‌وانتقال خودرو در کشور بودند، حالا به سالن‌های ساکت و کم‌رفت‌وآمد تبدیل شوند.
حالا باید دید که آیا بازار در ماه‌های آینده تکانی می‌خورد، یا مراکز تعویض پلاک همچنان در انتظار مشتری باقی خواهند ماند.
گزارش: شیوا آبا
