فرنوش آباء| سال‌هاست از لابه‌لای آمار پلیس راهور می‌شنویم تعداد تلفات سوانح جاده‌ای بسیار بالاست. اما آن‌چه جرقه نوشتن اینگزارش شد، تصادف اخیر زنجیره‌ای حدود ۶۰ خودرو در محور بهبهان –رامهرمز با پنج فوتی و ۴۱ مصدوم بود. نکته جالب توجه ایناست که رئیس پلیس راهور اعلام کرده، در هنگام بروز این حادثه، کیسه هوا یا ایربگ هیچ‌یک از خودروها باز نشده است.
حالا سوال این‌جاست که مسئولیت خودروسازان در تصادف جاده بهبهان چه بوده؟
صبح روز دوشنبه ۲۰ دی، رسانه‌ها از حادثه‌ای تلخ در خوزستان خبر دادند. تصادف زنجیره‌ای ۵۹ خودرو در نزدیکی بهبهان، پنجهم‌وطن را به کام مرگ فرستاد و ۴۱ نفر را راهی بیمارستان کرد. آن روز عامل اصلی تصادف جاده بهبهان بی‌احتیاطی رانندگان اعلامشد؛ همان بهانه همیشگی خطای انسانی. مسئولان، مه‌گرفتگی و سرعت زیاد رانندگان را در این حادثه دخیل دانستند.
اما با گذشت دو روز، رئیس پلیس راهور کشور به واقعیت دیگری اشاره کرده است؛ موضوعی که عامل تصادف جاده بهبهان نیست امااحتمالا، در آمار بالایی فوتی‌ها و مصدومان آن نقش داشته است. کمال هادیانفر با انتقاد از کیفیت خودروهای داخلی گفته است که دراین حادثه، ایربگ هیچ خودرویی باز نشده بود.
او خودروهای تولیدی را «ارابه مرگ» نامیده و از اینکه استانداردها کنترل نمی‌شوند و وزارت صمت نظارت دقیقی بر موضوع ندارد،گلایه کرده است.
رئیس پلیس راهور همچنین تاکید کرده که «باید خودروسازها در این حادثه به مراجع قضائی معرفی شوند. اینکه بگوییم رانندگان درحادثه بهبهان دقت نداشته‌اند، درست است اما سازمان‌های مربوط چه نقشی داشتند؟»
امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو معتقد است باید بررسی دقیقی در مورد تصادف جاده بهبهان انجام شود چرا که معیوببودن قطعه حساسی مانند ایربگ می‌تواند فاجعه‌ای ملی باشد؛ ضمن اینکه باید مشخص شود که چرا ترمز حدود ۶۰ خودرو به درستیعمل نکرده است.
او تاکید می‌کند: افراد هزینه زیادی را پرداخت می‌کنند که خودروی آنها برای لحظه‌ای که شاید هیچگاه رخ ندهد ایربگ داشته باشد، امادرست در همان ثانیه‌ای که باید، این قطعه کار نمی‌کند. چنین اتفاقی جای بررسی دارد.
کاکایی برای توضیح اهمیت موضوع به مثالی بین‌المللی استناد می‌کند؛ شرکت تاکاتا که برای تویوتا و تعدادی از دیگر شرکت‌های بزرگخودروسازی، ایربگ تولید می‌کرد به خاطر چند حادثه و کشته شدن هفت نفر ناچار به پرداخت خسارت سنگینی به خودروسازان شد وپس از آن اعلام ورشکستگی کرد. این کارشناس صنعت خودرو معتقد است، پلیس راهور بدون انجام کارشناسی چنین موضوعی را اعلامنمی‌کند اما تایید نهایی آن، نیاز به بررسی از سوی کمیته‌ای ملی دارد.
او می‌گوید: این موضوع می‌تواند فاجعه‌ای ملی باشد. باید مشخص شود که آیا این مشکلی عمومی در خودروهای داخلی وجود دارد یاخیر.
کاکایی موضوع نگران‌کننده بعدی را کیفیت قطعات یدکی و خدمات پس از فروش می‌داند و می‌افزاید: عمر مفید قطعه‌ای مانند ایربرگپس از چند سال تمام می‌شود اما در ایران، مرکزی برای معاینه فنی چنین قطعه‌ای وجود ندارد. به گفته این کارشناس صنعت خودرو،حتی در صورتی که بررسی‌های لازم انجام شود، قطعه جایگزینی برای آن در دسترس مردم نیست.
او در ادامه به معضل «نگران‌کننده» خودروهای فرسوده اشاره می‌کند و می‌گوید: اخیرا مقامات مختلف تعداد خودروهای فرسوده را سهمیلیون عدد اعلام کرده‌اند و تخمین زده‌اند که تعداد آنها تا سال ۱۴۰۴ به هشت میلیون عدد می‌رسد. این خودروها نه تنها از نظر قطعه‌ایمانند ایربگ که حتی در ترمز نیز دچار نقص هستند.
به اعتقاد این کارشناس صنعت خودرو، اگر خبر اعلام شده در مورد ایربگ‌ها دقیق باشد، خودروسازان و قطعه‌سازان، سازمان ملیاستاندارد و وزارت صمت باید پاسخگو باشند.
