در عوض، این جمعیت در شهرهای اطراف سکونت گرفتهاند و طبق گزارش سازمان مدیریت و برنامهریزی تهران، آمار افزایش جمعیت در برخی از شهرهای پیرامونی استان تهران به ۸ درصد در سال رسیده که رقم بالایی است.
به گزارش پایگاه خبری خودروهای تجاری (سیونا)، استانداری تهران هفته گذشته اعلام کرد: «درحالحاضر با احتساب اتباع، ۱۸.۵ تا ۱۹ میلیون نفر جمعیت در استان تهران داریم و سالانه ۵ درصد به جمعیت این استان اضافه میشود.»
سال گذشته نیز سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران اعلام کرد:«سالانه بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار نفر به جمعیت این استان افزوده میشود و البته مهاجرتها بیشتر در شهرهای پیرامونی این استان اتفاق میافتد.»
کارشناسان بارها از افزایش انفجاری جمعیت تهران ابراز نگرانی کرده و هشدار دادهاند. به عقیده آنها، افزایش جمعیت تهران بیش از توان اکولوژیک و مساحت شهریِ این استان منجر به تشدید بحرانهایی مانند آلودگی هوا و بیماریهای منتسب به آن، ترافیک، ارتکاب جرائم، حاشیهنشینی، بیماریهای روانی و … میشود.
جمعیت تهران خیلی بالاتر از ظرفیت زیرساختها، پتانسیل واقعی و حتی مساحت شهری آن است. به همین دلیل است که زندگی فردی شهروندان به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و دچار مشکل شده است. ما الان بیشتر از ۳ ماه است که درگیر آلودگی هوا هستیم.
ترافیک سنگین روزانه از شرق به غرب، از غرب به شرق، از شمال به جنوب و از جنوب به شمال شهر را داریم و اینها نشاندهنده این است که تهران خیلی بیشتر از ظرفیت واقعی و اصلیاش جمعیت دارد.
البته ما یک ظرفیت اسکان جمعیت داریم و یک ظرفیت اقتصادی. ظرفیت اقتصادی تهران هنوز بالاست. به هر حال افراد زمانی در یک منطقه سکونت پایدار دارند که از نظر اقتصادی برایشان بازدهی داشته باشد. ۹۰ درصد افراد ساکن یا فعال در تهران ترجیح میدهند مشکلات ترافیک و آلودگی هوا و … را تحمل کنند، اما از منافع اقتصادیِ موجود در این شهر محروم نشوند.
منافع اقتصادی همان فرصت شغلی، درآمد و دسترسی آسان به امکانات شهری است. طبیعی است که وقتی تمام سرمایهها و امکانات شهری و … در تهران متمرکز شده، جمعیت بالایی به سمت پایتخت سرایز میشوند.
اگر مهاجرتها به تهران را مدیریت کنیم، نتایج مثبتش را هم خواهیم دید. خیلی از کشورهای دنیا مونوریل و ترن برقی دارند، شبکههای متروشان کامل است و مردم به هر نقطه شهر بخواهند بروند، راحت با مترو میتوانند بروند.
اما در این زمینهها خیلی عقبیم و در هیچ کدام از این حوزهها کارینکردهایم. علاوه بر این بیش از ۷۰ درصد وسایل نقلیه تهران مشکل سوخت دارند و تولید آلودگی میکنند.
سالهاست صحبت از انتقال پایتخت و مدیریت بحران است اما خبری نیست. بله میتوان مدیریت کرد، به شرط اینکه فقط دنبال تزیین شهر نباشیم و پی کارهای اساسی برویم. با نقاشی و رنگآمیزی شهر، مشکل شهر تهران حل نمیشود. البته مشکلات کلانشهری مثل تهران را قطعا یکروزه نمیتوان حل کرد و نیاز به زمان دارد و اگر مشکلات با مدیریتِ درست زودتر حل نشود، همه ضرر میکنیم و به زودی تهران جای زندگی هیچکداممان نخواهد بود.
یادداشت: فرنوش آبا