خودروهای برقی و هیبریدی در ایران به عنوان فناوری‌های نوین و دوستدار محیط زیست، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند، اما هنوز پرسش اصلی برای بسیاری از مصرف کنندگان این است که آیا خرید و استفاده از اینخودروها به صرفه است یا خیر.
به گزارش پایگاه خبری خودروهای تجاری (سیونا)، بررسی تجربه کاربران،وضعیت بازار و داده‌های موجود نشان می‌دهد تصمیم گیریبرای خرید خودروهای برقی نیازمند توجه به مزایا،محدودیت‌ها و هزینه‌های واقعی مالکیت است.
با وجود عرضه خودروهای برقی وارداتی و نمونه‌های داخلیمحدود، زیرساخت‌های شارژ عمومی در اکثر شهرهای ایرانهنوز کافی نیست و دسترسی به خدمات پس از فروش و تعمیرات تخصصی محدود و متمرکز است. این مسئله باعث می‌شود هزینه واقعی استفاده از خودروهای برقی و هیبریدیبرای خانواده‌ها و کاربران شهری بالاتر از حد انتظار باشد. به گفته کارشناسان صنعت خودرو، این خودروها در شرایط فعلیبیشتر مناسب مسیرهای کوتاه شهری هستند و هنوز گزینهعملی برای سفرهای بین شهری طولانی به حساب نمی‌آیند.
طبق آمار رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال ۱۴۰۴بیش از ۵۰۰ خودرو برقی و هیبریدی در ایران به فروش رسیده‌اند که نسبت به سال گذشته افزایش محدودی داشته است. با این حال، این آمار نشان می‌دهد سهم خودروهای پاک از بازار خودرو کشور هنوز کمتر از ۱ درصد است و بیشترتقاضا به خودروهای هیبریدی وارداتی محدود می‌شود.
مزایای خودروهای برقی و هیبریدی قابل توجه است. شتاب نرم، سکوت قابل توجه و فناوری‌های نوین کمکی تجربه رانندگیمتفاوتی ارائه می‌دهد و برای کاربران علاقمند به فناوری‌هاینوین جذاب است. با این حال، زمان طولانی شارژ، محدودیتبرد پیمایش و نبود شبکه گسترده ایستگاه‌های شارژ، چالش‌های اصلی استفاده روزمره را تشکیل می‌دهند. اینمسائل موجب می‌شوند صرفه اقتصادی خودروهای برقی در ایران برای بسیاری از خانواده‌ها، به ویژه در مقایسه با خودروهای بنزینی و هیبریدی اقتصادی، محدود باقی بماند.
سیاست‌های حمایتی دولت می‌تواند نقش مهمی در بهبود صرفه اقتصادی خودروهای پاک ایفا کند. ارائه تسهیلات مالی، کاهش مالیات بر ارزش افزوده، برنامه‌های تشویقی و توسعه شبکه زیرساخت‌های شارژ، از مهم‌ترین اقدامات برای افزایشجذابیت خرید این خودروها هستند. با این حال، نبود هماهنگی میان نهادهای مسئول، محدودیت‌های وارداتی و کمبود سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها، مسیر توسعه بازار را کند کرده است.
در کنار این چالش‌ها، برخی شرکت‌های داخلی در سال جاریپروژه‌های تحقیق و توسعه خودروهای برقی و هیبریدی را آغاز کرده‌اند. همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تلاش برای تولیدنمونه‌های بومی، نشان دهنده حرکت رو به جلو در زمینهفناوری‌های پاک است. با این وجود، هنوز زیرساخت‌های گسترده و خدمات پس از فروش برای توسعه سریع این بازار فراهم نشده است.
چشم انداز خودروهای برقی و هیبریدی در ایران تا حد زیادیبه موفقیت در توسعه زیرساخت‌ها، کاهش هزینه مالکیت،ارتقای کیفیت نمونه‌های داخلی و دسترسی به خدمات پس از فروش بستگی دارد. تحلیلگران بازار پیش بینی می‌کنند که در صورت رفع این موانع، خودروهای پاک می‌توانند سهم قابل توجهی از بازار شهری و خانوادگی کشور به دست آورند و زمینهرشد شرکت‌های دانش بنیان و تولید قطعات پیشرفته نیزفراهم شود.
در نهایت، پاسخ به پرسش صرفه اقتصادی خودروهای برقی در ایران هنوز قطعی نیست و تصمیم برای خرید آنها به شرایطاستفاده، نیاز روزمره و بودجه خانواده بستگی دارد. با اینحال، بازار خودروهای پاک در ایران فرصت‌های گسترده‌ای براینوآوری، پایداری و رقابت پذیری در صنعت خودرو ایجاد کرده و می‌تواند در سال‌های آینده نقش پررنگ‌تری در حمل و نقل شهریو فناوری‌های نوین ایفا کند.
گزارش: آزاده باقری
